Wydawca treści Wydawca treści

Obszar Natura 2000

Natura 2000 jest to program sieci obszarów objętych ochroną przyrody na terytorium Unii Europejskiej. Celem programu jest zachowanie cennych i zagrożonych w skali Europy określonych typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków. Podstawą programu Natura 2000 są dwie unijne dyrektywy – dyrektywa ptasia, przyjęta w 1979 roku, a następnie zastąpiona dyrektywą z 2009 roku oraz dyrektywa siedliskowa (habitatowa) z 1992 roku. Tereny zarządzane przez Nadleśnictwo Krotoszyn znajdują się w granicach dwóch obszarów specjalnej ochrony ptaków (OSO) oraz dwóch obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty (OZW), powołanych dla gatunków zwierząt innych niż ptaki i specjalnych obszarów ochrony siedlisk (SOO).

Dolina Baryczy PLB020001

Teren Doliny Baryczy pomiędzy Żmigrodem a okolicą Przygodzic jest objęty obszarem specjalnej ochrony ptaków (OSO). Położonych jest tu 5 dużych i 5 małych kompleksów stawów rybnych (w sumie 130 stawów) wraz z otaczającymi łąkami, gruntami ornymi, mokradłami i lasami. Całkowita powierzchnia obszaru wynosi 55 516,83 ha. W zasięgu terytorialnym nadleśnictwa Krotoszyn znajduje się fragment ostoi o powierzchni 2 264 ha. Grunty administrowane przez nadleśnictwo zajmują w obszarze powierzchnię 17,11 ha – 0,03%. SDF jako przedmioty ochrony wymienia 36 gatunków ptaków. Żaden z gatunków ptaków wymienionych w SDF-ie nie występuje na gruntach nadleśnictwa Krotoszyn położonych w granicach obszaru. Podstawowym zagrożeniem dla ptaków wymienionym w SDF jest zarówno zaniechanie, jak i intensyfikacja gospodarki stawowej, a w partiach zajętych przez użytki zielone – zaniechanie użytkowania pastwiskowo-łąkarskiego.

 

Dąbrowy Krotoszyńskie PLB300007

W skład „Dąbrów Krotoszyńskich” weszły prawie wszystkie pododdziały obrębu Jasne Pole; w obrębie Gliśnica – wszystkie grunty leśnictwa Borowina, większość powierzchni leśnictw Bażantarnia i Wisławka; a w obrębie Baszków – większa część leśnictw Smoszew, Chachalnia i Rochy. Większa część ostoi położona jest w zasięgu terytorialnym nadleśnictwa (23 223 ha). Grunty zarządzane przez Nadleśnictwo Krotoszyn zajmują w obszarze powierzchnię 13 261,37 ha (39% powierzchni ostoi). Zwarty kompleks lasów dębowych stwarza dobre warunki dla bytowania silnej populacji dzięcioła średniego Dendrocopos medius (kod A238) i dzięcioła zielonosiwego Picus canus (kod A234), które są jedynymi przedmiotami ochrony w obszarze (zostały wymienione w SDF-ie z oceną ogólną A). Liczebność populacji dzięcioła średniego szacuje się na 460-480 par(Gawroński i in. 2009), a dzięcioła zielonosiwego na 20-25 par. Na gruntach nadleśnictwa położonych w granicach obszaru stwierdzono także występowanie żurawia Grus grus – kod A127 (12 stanowisk) i bociana czarnego Ciconia nigra – kod A030 (1 stanowisko). Obydwa gatunki zostały wymienione w SDF-ie z oceną D – nie stanowią więc przedmiotów ochrony. Dla ostoi sporządzono plan zadań ochronnych ustanowiony Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z dnia 24 listopada 2015 r. z późniejszymi zmianami.

 

Ostoja nad Baryczą PLH020041

Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty (OZW) położony jest w bagnistym obniżeniu doliny Baryczy. Obejmuje kompleks łąk zalewowych, stawów rybnych (z najbardziej znanymi Stawami Milickimi), pól uprawnych i rozległych terenów leśnych tworzących dwa większe kompleksy – Lasy Milickie na zachodzie i Lasy Ostrzeszowskie na wschodzie. W obszarze występuje bogata sieć hydrograficzna z licznymi stawami i mokradłami, kanałami, naturalnymi i sztucznymi ciekami w pobliżu których zachowały się cenne fragmenty lęgów i olsów, a na wyżej położonych terenach – cenne buczyny i grądy. Uboższe siedliska porastają bory sosnowe i bory mieszane. Okresowo odkrywane dno stawów stanowi bardzo cenne siedlisko dla roślinności Isoëto-Nanojuncetea wraz z zagrożonymi w Polsce gatunkami roślin. Również ważne są zbiorowiska podmokłych łąk, muraw napiaskowych, torfowisk przejściowych i nitrofilnych ziołorośli okrajkowych. Na podkreślenie zasługuje bogata ichtiofauna z kozą złotawą Sabanejewia aurata (jedno z nielicznych w Polsce stanowisk). W obszarze (SDF ostoi) występuje 14 typów siedlisk przyrodniczych z Załącznika I Dyrektywy Siedliskowej Rady 92/43/EWG oraz 15 gatunków zwierząt z Załącznika II, które stanowią przedmioty ochrony w obszarze. Żadne z nich nie występują na gruntach nadleśnictwa położonych w granicach ostoi. Jako zagrożenia obszaru SDF wymienia: intensyfikację lub zaniechanie użytkowania stawów; deficyt wody w zlewni Baryczy spowodowany eksploatacją zasobów wodnych; zanieczyszczenie wody; epidemie wśród ryb hodowlanych; zanik okresowych zalewów, zalesianie i sukcesja roślinności na otwartych terenach; intensyfikacja rolnictwa; zwiększenie aktualnego pozyskania drewna w starodrzewach; spadek liczby ostoi nietoperzy; niepokojenie nietoperzy na zimowiskach; zanik populacji małży skojkowatych, co powoduje brak możliwości rozrodu różanki; regulacje i renowacje cieków wodnych; likwidację śródpolnych zadrzewień. Całkowita powierzchnia obszaru wynosi 82 206,38 ha. W zasięgu terytorialnym nadleśnictwa znajduje się fragment o powierzchni 1 981 ha. W granicach ostoi znajduje się tylko 0,38 ha powierzchni gruntów administrowanych przez Nadleśnictwo Krotoszyn (oddz. 162Aj leśnictwo Wisławka, obr. Gliśnica).

 

Uroczyska Płyty Krotoszyńskiej PLH300002

Granica obszaru mającego znaczenie dla Wspólnoty (OZW) w większości pokrywa się z opisanym wcześniej obszarem specjalnej ochrony ptaków „Dąbrowy Krotoszyńskie”. Powierzchnia całkowita ostoi wynosi 34 225,2 ha, z czego 13255,67ha stanowi powierzchnia gruntów zarządzanych przez Nadleśnictwo Krotoszyn. Jest to jeden z największych i najbardziej znanych w Europie zwartych kompleksów lasów dębowych. Na omawianym obszarze stwierdzono dotychczas występowanie 12 typów siedlisk z Załącznika I Dyrektywy Siedliskowej, w tym 3 uznane za priorytetowe. Dominują powierzchniowo kwaśne dąbrowy z klasy Quercetea robori-petraeae, przede wszystkim dobrze zachowane fitocenozy dąbrowy trzcinnikowej, a także mokrej dąbrowy trzcinnikowej. Występują tu płaty acydofilnego lasu grabowo-dębowego Aulacomnio androgyni-Quercetum roboris. Najżyźniejsze siedliska leśne Płyty Krotoszyńskiej porasta grąd środkowoeuropejski, a także, w najwilgotniejszych zagłębieniach, łęg olszowo jesionowy i wiązowo-jesionowy. Na granicy swojego zasięgu wykształcają się także ubogie i żyzne buczyny niżowe. W granicach obszaru znajduje się 6 rezerwatów przyrody. Obszar cechuje się dużym bogactwem florystycznym (ponad 850 taksonów) oraz występowaniem licznych roślin zagrożonych i ginących w skali kraju i regionu (ponad 80). W ostoi występują co najmniej 3 gatunki kręgowców z Załącznika II Dyrektywy Rady 92/43/EWG oraz 17 gatunków bezkręgowców uznanych za zagrożone w Polsce. SDF wymienia dwa jeden z Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej stanowiący przedmiot ochrony ostoi – kumak nizinny Bombina Bombina kod 1188 z oceną ogólna C. Na gruntach nadleśnictwa położonych w granicach obszaru stwierdzono 18 stanowisk występowania tego gatunku. Są to następujące pododdziały: 1a, 50i, 70b, 101a, 128b, 142c, 151i, 153f (3stanowiska), 155g, 157f (3 stanowiska). Oprócz kumaka na terenach zarządzanych przez nadleśnictwo i położonych w obszarze występuje wymieniona w SDF-ie występuje z oceną D traszka grzebieniasta Triturus cristatus (stanowiska w oddz.1h obr. Baszkow i 3d obr. Gliśnica) oraz nie wymieniony w SDF-ie koziorog dębosz Cerambyx cerdo (stwierdzony w oddz. 76c obr. Gliśnica). Gatunki te nie stanowią przedmiotów ochrony obszaru. Główne zagrożenia obszaru wymienione w SDF-ie to: postępujące odwodnienie terenu na skutek niewłaściwie przeprowadzonych melioracji; dla zbiorowisk łąkowych – zaprzestanie ekstensywnego użytkowania (koszenia); trudności z odnawianiem drzewostanów dębowych. Dla ostoi sporządzono plan zadań ochronnych ustanowiony Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z dnia 24 listopada 2015 r. z późniejszymi zmianami